Opsommingen, wat is de juiste opmaak?
Het maken van opsommingen, het kan als lastig ervaren worden. Zo komt er de ene keer een puntkomma achter de leden van een opsomming, de andere keer volstaat een punt. Maar wat gebruik je wanneer? Voor de duidelijkheid een overzichtje.
Opsommingen in een lopende tekst
Het verwerken van een opsomming in een lopende tekst is vrij gemakkelijk. Het enige wat je hoeft te doen, is het plaatsen van komma’s tussen alle delen van de opsomming. Uiteraard eindig je de zin gewoon met een punt of ander leesteken.
Ik lees graag boeken van Kluun, King en G.G.R. Martin.
Wanneer een opsomming zelf ook komma’s bevat, kun je beter gebruikmaken van een puntkomma tussen de verschillende opsommingsdelen.
Strips, ik spaar ze allemaal: Donald Duck; Tom en Jerry; Jan, Jans en de Kinderen en Tom Poes.
Plaats altijd voor het laatste opsommingsdeel het woordje ‘en’. Op deze manier geef je aan dat de opsomming afgelopen is. Wanneer een opsomming geëindigd wordt met het woord ‘etc’ wordt er geen ‘en’ voor ‘etc’ gezet. Deze regel geldt alleen voor opsommingen in een lopende tekst. Wanneer de opsommingstekens puntsgewijs onder elkaar worden geplaatst, komt er geen ‘en’ voor het laatste opsommingsdeel. Het is dan voor de lezer in één oogopslag duidelijk dat de opsomming geëindigd is.
Opsommingen onder elkaar met een puntkomma (;) op het einde
Wanneer een opsomming langere opsommingsdelen heeft, kan het duidelijker zijn wanneer deze onder elkaar worden gezet. Wanneer de delen geen volledige zinnen zijn, maar wel onderdelen van de zin zijn, wordt het deel niet geëindigd met een punt, maar met een puntkomma. Vaak zijn deze opsommingsdelen te herkennen aan het voegwoord waarmee de inleiding van de opsomming eindigt. De opsommingsdelen beginnen in dit geval met een kleine letter, ze horen immers bij de hoofdzin.
Als ik kijk naar mijn vrijetijdsbesteding, dan
- lees ik graag romans;
- teken ik graag landschappen;
- maak ik graag kruiswoordpuzzels.
Uiteraard wordt het laatste opsommingsdeel wel afgesloten met een punt. Er hoeft geen ‘en’ voor het laatste opsommingsdeel omdat de lezer direct kan zien dat de opsomming klaar is.
Opsommingen onder elkaar met een punt (.) op het einde
Wanneer een opsomming bestaat uit hele zinnen, eindigt elke zin in de opsomming met een punt. In dit geval begint elk opsommingsdeel met een hoofdletter. Het zijn immers losstaande zinnen.
Ik zet de voordelen voor u op een rijtje:
- Ik bied u de mogelijkheid tot werk op maat.
- Ik ben gespecialiseerd op het gebied van taal, grammatica en marketinggevoelige teksten.
- Ik bied u een uitstekende kwaliteit tegen een scherp tarief.
Er hoeft geen ‘en’ voor het laatste opsommingsdeel omdat de lezer direct kan zien dat de opsomming klaar is.
Opsommingen onder elkaar zonder leesteken op het einde
Wanneer een opsomming uit één woord bestaat, hoeft er geen leesteken geplaatst te worden.
Ik neem het volgende mee op vakantie:
- Telefoon
- Handdoek
- Lader
- Paspoort
- Geld
Het laatste opsommingsdeel wordt in dit geval niet afgesloten met een punt. Er hoeft geen ‘en’ voor het laatste opsommingsdeel omdat de lezer direct kan zien dat de opsomming klaar is.